Η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων είναι μια πρακτική που συζητείται και εφαρμόζεται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια. Αφενός αποτελεί μέθοδο για την προστασία του περιβάλλοντος και αφετέρου, λύση για μία οικονομικότερη διαβίωση και λειτουργία ενός κτιρίου!
Η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από ανθρωπογενείς παράγοντες, η σταδιακή μείωση φυσικών πόρων και οι αύξηση των τιμών στις πηγές ενέργειας, χτυπούν το καμπανάκι για την ανάγκη ανάπτυξης βιώσιμων πρακτικών για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργείται μια οικολογική προσέγγιση για τη λειτουργία ενός κτιρίου που περιορίζει την κατανάλωση ενέργειας στο ελάχιστο.
Τι θα δούμε σε αυτό το άρθρο;
- O κτιριακός τομέας στην Ευρώπη και την Ελλάδα
- Η κοινοτική νομοθεσία EPBD
- Με τι τρόπους μπορείτε να προχωρήσετε στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων;
- Τι στάδια πρέπει να ακολουθήσετε για μια επιτυχημένη ενεργειακή αναβάθμιση;
- Ο ενεργειακός επιθεωρητής
- Υπάρχουν προγράμματα που επιδοτούν την ενεργειακή αναβάθμιση;
O κτιριακός τομέας στην Ευρώπη και την Ελλάδα
Ένα μεγάλο ποσοστό ενέργειας παγκοσμίως καταναλώνεται στο πλαίσιο λειτουργίας και συντήρησης κτιρίων. Ειδικότερα ο φωτισμός, οι ηλεκτρικές συσκευές και ακόμη περισσότερο τα συστήματα θέρμανσης και ψύξης ευθύνονται για την κατανάλωση ενέργειας και κατ’ επέκταση, την αυξημένη ζήτηση σε πηγές ενέργειας. Αυτό με τη σειρά του έχει ως αποτέλεσμα την υπερβολική κατανάλωση φυσικών πόρων.
Ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, που είναι και η πιο διαδεδομένη πηγή ενέργειας στον κτιριακό τομέα, προέρχεται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Καύσιμα όπως ο λιγνίτης, που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο, αυξάνει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Μόνο στην Ευρώπη, το 40% της ενέργειας καταναλώνεται από τον κτιριακό τομέα και ευθύνεται για το 36% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα!
Στην Ελλάδα, το βασικό αίτιο της ενεργειακής σπατάλης είναι η έλλειψη επαρκούς θερμομόνωσης των κτιρίων. Η πλειονότητα των κτιρίων κατασκευάστηκε πριν το 1981, σε μία περίοδο που δεν υπήρχε μέριμνα για τη δημιουργία βιώσιμων λύσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας. Συγκεκριμένα, έως το 2001 το 70% των κτιρίων δε διέθετε μόνωση, το 20% είχε ανεπαρκή μόνωση και μόνο το 10% ήταν επαρκώς μονωμένο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την έκτοτε αυξημένη κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη.
Η κοινοτική νομοθεσία EPBD
Η πρώτη κοινοτική οδηγία που εκδόθηκε το 2002 από την Ευρωπαϊκή Ένωση, γνωστή και ως EPBD (Energy Performance of Buildings), έθεσε τα θεμέλια για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων. Η νομοθεσία αφορά κατοικίες και τον τριτογενή τομέα (γραφεία, δημόσια κτίρια κλπ) με ορισμένες εξαιρέσεις. Οι εξαιρέσεις αφορούν τα κτίρια που είναι μικρότερα από 50 τ.μ. ή κτίρια ιστορικής σημασίας.
Η κοινοτική οδηγία EPBD θέσπισε κανονισμούς που επιβάλλουν την έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης των νέων ή υφιστάμενων κτιρίων, τη θέσπιση ελάχιστων ορίων για την ενεργειακή απόδοση των νέων κτιρίων, την αξιολόγηση των συστημάτων θέρμανσης άνω των 15 ετών και τη θεσμοθέτηση της ειδικότητας του ενεργειακού επιθεωρητή. Με την θέσπιση και εφαρμογή των κανονισμών, ξεκίνησε ουσιαστικά η αντιμετώπιση των κτιριακών ενεργειακών προβλημάτων και η μετακίνηση προς έναν πιο οικολογικό τρόπο διαβίωσης.
Με τι τρόπους μπορείτε να προχωρήσετε στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων;
Η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων μπορεί να επιτευχθεί με τον συνδυασμό λύσεων που συμβάλλουν, άμεσα ή έμμεσα, στον περιορισμό κατανάλωσης ενέργειας. Αυτές οι ενέργειες περιλαμβάνουν:
Βελτιστοποίηση του κελύφους του κτιρίου
Αυτό περιλαμβάνει την εφαρμογή θερμομόνωσης και την εγκατάσταση σύγχρονων κουφωμάτων. Η βελτιστοποίηση του κελύφους περιλαμβάνει:
- Εφαρμογή θερμομονωτικών υλικών στην εξωτερική επιφάνεια των τοίχων, με στόχο τη μείωση των θερμικών απωλειών και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Η εφαρμογή ολοκληρωμένων λύσεων θερμομόνωσης στο κτιριακό κέλυφος είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, καθώς μπορεί να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη έως και 55%.
- Η θερμομόνωση της οροφής είναι από τις πιο αποδοτικές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς η ταράτσα είναι το πιο εκτεθειμένο δομικό στοιχείο σε καιρικές συνθήκες. Η σωστή μόνωση στις κολώνες και τα τοιχία αποτρέπει τις θερμογέφυρες, ενισχύει τη θερμική άνεση και εξαλείφει προβλήματα υγρασίας και μούχλας.
- Η αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων με νέα, διπλών υαλοπινάκων και θερμομονωτικού πλαισίου, είναι καθοριστική για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων. Αυτή η επέμβαση μπορεί να εξοικονομήσει 20-25% ενέργειας, βελτιώνοντας παράλληλα τη θερμική άνεση όλο το χρόνο, μειώνοντας τη συμπύκνωση υδρατμών το χειμώνα και περιορίζοντας την υπερθέρμανση το καλοκαίρι.
Ενεργειακή αναβάθμιση των ηλεκτρικών συσκευών
Στα πλαίσια της ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων, η αντικατάσταση των παλαιών ηλεκτρικών συσκευών με συσκευές νέας τεχνολογίας αποτελεί βασική κίνηση για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Οι σύγχρονες συσκευές είναι σχεδιασμένες να λειτουργούν με αυξημένη απόδοση, καταναλώνοντας λιγότερη ενέργεια και μειώνοντας έτσι το λειτουργικό κόστος. Αντικαθιστώντας παλαιά ψυγεία, πλυντήρια, φούρνους και άλλες συσκευές με ενεργειακά αποδοτικές εκδοχές, μπορείτε να επιτύχετε σημαντικά βήματα στην εξοικονόμηση ενέργειας.
Επιπλέον, η αντικατάσταση των παραδοσιακών λαμπτήρων με λαμπτήρες LED είναι μια απλή αλλά εξαιρετικά αποδοτική παρέμβαση. Οι λαμπτήρες LED καταναλώνουν έως και 80% λιγότερη ενέργεια σε σύγκριση με τους παραδοσιακούς λαμπτήρες και έχουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Αναβάθμιση συστημάτων κλιματισμού και θέρμανσης
Η επιλογή του κατάλληλου συστήματος κλιματισμού και θέρμανσης για τον χώρο σας θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Τα παλαιά συστήματα κλιματισμού και θέρμανσης συχνά καταναλώνουν υπερβολική ενέργεια και δεν μπορούν να προσαρμοστούν στις σύγχρονες ανάγκες εξοικονόμησης πόρων. Η αντικατάσταση αυτών των συστημάτων με νέες τεχνολογίες, όπως τα κλιματιστικά inverter, μπορεί να μειώσει δραστικά την ενεργειακή κατανάλωση.
Τα κλιματιστικά inverter είναι σχεδιασμένα για να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά, ρυθμίζοντας την ισχύ τους ανάλογα με τις ανάγκες του χώρου, αντί να λειτουργούν συνεχώς με πλήρη ισχύ όπως τα συμβατικά μοντέλα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την αύξηση της άνεσης, καθώς το σύστημα μπορεί να διατηρεί σταθερή θερμοκρασία με μικρότερες διακυμάνσεις.
Επιπλέον, η εγκατάσταση αντλίας θερμότητας είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους να θερμάνετε και να ψύξετε τον χώρο σας με την ελάχιστη δυνατή κατανάλωση ενέργειας, καθώς αξιοποιούν σε μεγάλο βαθμό τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, οι αντλίες θερμότητες δε χρησιμοποιούν φρέον ως ψυκτικό μέσο, οπότε είναι και μια φιλική προς το περιβάλλον εφαρμογή.
Εφαρμογή έξυπνων συστημάτων ελέγχου
Η εφαρμογή έξυπνων λύσεων για τον έλεγχο των συστημάτων φωτισμού και κλιματισμού βάζει τα θεμέλια για τον σχεδιασμό και τη λειτουργία ενός «πράσινου» κτιρίου. Η ρύθμιση έντασης του φωτισμού ή του κλιματισμού ανάλογα με την παρουσία ανθρώπων ή τις καιρικές συνθήκες, καθώς και ο απομακρυσμένος έλεγχος συσκευών, αποτελούν σημαντικές καινοτομίες στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων.
Επιπλέον, η ραγδαία ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης θα δώσει νέες εξελιγμένες λύσεις αυτοματοποίησης των λειτουργιών ενός κτιρίου με ενεργειακό όφελος.
Χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
Η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ανοίγει τον δρόμο για την εξασφάλιση αυτονομίας και τη μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας. Με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος ή ανεμογεννητριών θα εξασφαλίσετε σημαντική μείωση στην κατανάλωση ενέργειας.
Ειδικά με ηλιοθερμικά συστήματα μπορείτε να εξασφαλίσετε σε μεγάλο ποσοστό ή ακόμα και ολοκληρωτικά τις ανάγκες σας σε ζεστό νερό χρήσης!
Τι στάδια πρέπει να ακολουθήσετε για μια επιτυχημένη ενεργειακή αναβάθμιση;
Η ενεργειακή αναβάθμιση ενός κτιρίου είναι μια διαδικασία στρατηγικής σημασίας που απαιτεί ενδελεχή μελέτη προκειμένου να πραγματοποιηθεί. Συγκεκριμένα, πρέπει να ακολουθήσετε την εξής διαδικασία:
- Αποτύπωση κτιρίου: Ακριβής μέτρηση των θερμικών απωλειών και καταγραφή των υφιστάμενων συνθηκών.
- Ενεργειακή μελέτη: Αναλυτικός υπολογισμός των ενεργειακών καταναλώσεων του κτιρίου.
- Παρουσίαση λύσεων: Πρόταση των βέλτιστων ενεργειακών επεμβάσεων.
- Κοστολόγηση: Εκτίμηση κόστους για κάθε προτεινόμενη επέμβαση.
- Ανάλυση απόδοσης: Υπολογισμός της βέλτιστης ενεργειακής απόδοσης για μεγιστοποίηση της εξοικονόμησης.
- Υλοποίηση: Εφαρμογή των επιλεγμένων ενεργειακών λύσεων.
Ο ενεργειακός επιθεωρητής
Ο ρόλος του Πιστοποιημένου Ενεργειακού Επιθεωρητή είναι κρίσιμος για την αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Αν και συχνά ο ρόλος του συγχέεται με αυτόν ενός κρατικού φορέα ελέγχου, στην πραγματικότητα ο επιθεωρητής είναι ένας επιστήμονας με εξειδικευμένες γνώσεις και τεχνική κατάρτιση που συμβάλλει στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Μέσα από την ενεργειακή επιθεώρηση, αξιολογεί την απόδοση του κτιρίου, εκδίδει τα αντίστοιχα πιστοποιητικά και προτείνει συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής του απόδοσης, εξασφαλίζοντας οικονομικά οφέλη, όπως μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης.
Υπάρχουν προγράμματα που επιδοτούν την ενεργειακή αναβάθμιση;
Φυσικά! Κάθε χρονιά ενεργοποιούνται νέα προγράμματα που υποστηρίζουν την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών ή ακόμα και επαγγελματικών χώρων, δίνοντας τη δυνατότητα στους δικαιούχους να προχωρήσουν σε εγκαταστάσεις με κάποια οικονομική ενίσχυση ως βάση. Παρακάτω θα δούμε τα πιο διαδεδομένα:
Εξοικονομώ- Αυτονομώ
Αποτελεί πρόγραμμα που τρέχει τα τελευταία χρόνια και προσφέρει επιδότηση εώς και 75% για διαδικασίες που θα αναβαθμίσουν ενεργειακά την κατοικία σας όπως η εγκατάσταση νέων κουφωμάτων, η αναβάθμιση των συστημάτων κλιματισμού και θέρμανσης, η εξωτερική θερμομόνωση του σπιτιού σας και η εφαρμογή έξυπνων συστημάτων διαχείρισης της ενέργειας!
Εξοικονομώ- Ανακαινίζω για νέους
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα επιδοτεί νέους εώς 39 ετών προκειμένου να προχωρήσουν σε αισθητικές και λειτουργικές επεμβάσεις στην κατοικία τους, συμπεριλαμβανομένων των εφαρμογών για την ενεργειακή αναβάθμιση του χώρου τους.
Ανακυκλώνω- Αλλάζω Συσκευή
Με το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω- Αλλάζω συσκευή» λαμβάνετε vouchers για την αγορά νέων συσκευών, δίνοντας παράλληλα για ανακύκλωση τις παλιές συσκευές σας. Ο πρώτος κύκλος του προγράμματος αφορούσε αποκλειστικά κλιματιστικά, ψυγεία και καταψύκτες. Ωστόσο, οι επόμενοι γύροι του προγράμματος ενδέχεται να περιλαμβάνουν περισσότερες κατηγορίες συσκευών.
Φωτοβολταϊκά στη Στέγη
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα επιδοτεί φωτοβολταϊκά αυτοπαραγωγής με μπαταρία σε κατοικίες. Υπάρχει και το αντίστοιχο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι» που αφορά τους επαγγελματίες αγρότες.
Εξοικονομώ- Επιχειρώ
Το πρόγραμμα επιδοτεί επιχειρήσεις για την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, συστημάτων ηλιακής θέρμανσης, έξυπνων συσκευών μέτρησης ενέργειας που καταναλώνεται και άλλες παρεμβάσεις που αφορούν την εξοικονόμηση ενέργειας.
Μείνετε συντονισμένοι ώστε ανακαλύψετε τα προγράμματα της νέας σεζόν και να αναβαθμίσετε ενεργειακά τον χώρο σας!
Ενεργειακή αναβάθμιση με τη Βατής Τεχνική
Στην Βατής Τεχνική, με εμπειρία στην εφαρμογή εξειδικευμένων λύσεων κλιματισμού και θέρμανσης για οικιακούς και επαγγελματικούς χώρους, κάνουμε το πρώτο βήμα στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων. Πραγματοποιούμε μελέτες και προτείνουμε τις πλέον κατάλληλες λύσεις κλιματισμού. Με αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλίσουμε εξοικονόμηση ενέργειας με τη μέγιστη απόδοση και τον ελάχιστο δυνατό αντίκτυπο στο περιβάλλον.
